🌿КЫЫЛЛААХ - САХА ДЬОЛЛООХ АРЫЫТА

🙌🏼☀️ДАППАРАЙ - САХА КҮННЭЭХ КЫТЫЛА

💖Кыһыл быраан хайалаах ини,

Кыра чай таас кыһааҥкылаах ини,

Кыһыл кумах кытыылаах ини

Кыыллаах Арыы барахсан! - диэн норуот ырыатыгар киирбит Кыыллаах Арыыга сылдьар дьол миэхэ тигистэ. 

🌊Элиэнэ эбэ эҥсилгэннээх эйгэтигэр биһиктэнэн үйэлэр тухары туругурбут Кыыллаах Арыы 2000 сыллар саҕаланыыларыгар ааҥнаан ааспыт халааннартан улахан охсууну ылан, бэрэсидьиэн Вячеслав ШТЫРОВ уурааҕынан өрүс үрдүк кытылыттан Кыыллааҕы өҥөйөн турар Даппарайга көһөрүллүбүт эбит. Онон, бу икки нэһилиэк билигин холбоһон, 971,00 кв.км сирдээх-уоттаах, тыһыынчаттан тахса киһилээх, сүүстэн тахса оҕолоох оскуолалаах  "Кыыллаах нэһилиэгин» үөскэппиттэр. Көһөрүллүүгэ түбэспит ыаллар саҥа уулуссалар устун биир тэҥник кэчигирэспит дьиэлэргэ олороллор. Ураты көстүүлээх икки этээстээх таас оскуола дьиэтэ сандаарар. Бу тутуулары оччотооҕуга "Анаабыр Алмаастара" хампаанньа генеральнай дириэктэринэн үлэлээбит мин биир дойдулааҕым уонна үөлээннэҕим Матвей ЕВСЕЕВ туттарбыт эбит. Ол саҕана дьон сынньалаҥа оскуолаҕа буолуо диэн быһаарбыттар эрээри, оҕо тэрилтэтин кытта сынньалаҥ киинэ холбуу үлэлииллэрэ сатаммата көстөн кэлэн, бар дьон бэйэтин күүһүнэн ТҮМСҮҮ ДЬИЭТЭ диэн бэрт иһирэх ааттаах сэмэй  дьиэни туппут. Бу дьиэҕэ кулууп уонна библиотека үлэлииллэр.

📚🏛️Миигин сыл аҥарын инниттэн олохтоох библиотека тэриллибитэ 80 сылыгар ыҥырбыттара, ый инниттэн көтөр аалга билиэт ылбыттара. Оччолорго илиибин эчэтии инники былааммар суох буолан, үлэбин-хамнаспын аттаран, бу күннэргэ тиийэргэ сөбүлэспитим. Уонна кэлэн булгунан кэбистэхпинэ сатамньыта суох буолсу диэн, эмир гипсэлээх илиибин көтөхпүтүнэн тиийдэҕим😊.

🚢🐴🌾Өлүөхүмэ төһө да Саха сирин сайдыытын төрдүгэр турбут дойду буоллар, киһи ылла да тиийбэт уустук суоллаах-иистээх улуус, оройуон эбит. Онон буоллаҕа дуу, өрөспүүбүлүкэ култуурунай олоҕуттан эмиэ туора турар, кэрэҕэ, сонуҥҥа тиксибэт чахчыта баар. Арай буолан ааспыт Олоҥхо ыһыаҕа умнуллубат суолу-ииһи хаалларан, сахалыы долгуну өрө көтөҕөн аастаҕа. Уонна күн аайы саха тэлэбиидэнньэтэ, араадьыйата олохторугар баар.

✍🏼Тыыннаах саха суруйааччытын бүтэһигин 90-с сыллардаахха Архыып Абаҕыыныскай үбүлүөйүгэр Абаҕаҕа кэлэ сылдьыбыт ТУМАТТАН атыны көрө иликтэр эбит. Сахалыы буолуоҕунааҕар нууччалыы да уус-уран саҥа кинигэлэр кэлиилэрэ кэмчи. Оскуолаҕа кинигэ диэҥҥэ учуобунньуктар эрэ кэлэллэр эбит. Сахалыы бэчээккэ сурутууга харчы көрүллүбэт.

🙌🏼🌿🙌🏼Ол да буоллар, Кыыллаах - саха тыынын бу оройуоҥҥа арыыга курдук, чөл тутан олорор нэһилиэк. Биир дойдулаахтара, Сыырдаах библиотекатыгар үлэлээбит Елена ГОТОВЦЕВА көмөтүнэн манна мин Уйгурбун дьон бөҕө аахпыт, ырыаларбын үөрэтэн ыллыыллар, бары да, талбыт курдук, бэрт сэргэх дьон. Өлүөхүмэлии ураты оһуокайга кытта эргийсэн ыллым.

💖Дьоһун-мааны дьоннордоох ини,

Өйдөөх-үтүө уолаттардаах ини,

Талыы-талба дьахтардаах ини,

Оонньуур-көрүлүүр оҕолордоох ини,

Кыраһыабай кыргыттардаах ини,

Ыллыыр-туойар ыччаттаах ини,

Этэр-тыынар эмээхсиннээх ини,

Олоҥхоһут оҕонньордоох ини

Кыыллаах Арыы барахсан! - диэн мээнэҕэ ылланыа дуо?

🌈Кырдьык да, кыыллаахтар ырыаһыттарын, далбар хотуттара эчи мааныларын, кыргыттара кэрэлэрин, ыччаттара ылбаҕайын көрөн итэҕэйдим. Көмүс тарбахтаах уонна ырыаһыт дьоҕурдаах Лилия Ларионова тутан-хабан өрбүт уран кэрэ оҥоһуулаах кыл сэлээппэтин бэлэх быһыытынан утары уунан соһуттулар да, дьоллоотулар да.

🔥Үбүлүөй үөрүүлээх түгэнигэр кыттыыны ылбыт ытык-мааны Зоя КОРНИЛОВА төрөөбүт-үөскээбит Кыыллааҕын кэскилигэр долгуйан туран элбэҕи эттэ. Көһөрүллүү саҕана судаарыстыба нэһилиэги паромунан хааччыйыахтаах диэн докумуоҥҥа киирбитэ тоҕо эрэ туолбатах. Зоя Афанасьевна уйгулаах арыы сирэ-уота толору туттуллар кыаҕа суоҕуттан, сүөһү ахсаана көҕүрүү турарыттан сүрдээҕин хараастыбыт. Сэбиэскэй саҕана миллионер холкуос, онтон байылыат олохтоох сопхуос тигинэччи үлэлээн олордоҕо. Кыыллаах Арыы курдук таҥара хадаҕалаан анаабыт сирин туһаҕа таһааран бүгүҥҥү олоҕу, кэскили оҥостуҥ диэн Арассыыйа таһымыгар биллэр экономист биир дойдулаахтарын ыҥырда.

💖Кэтириинискэй харчылаах ини,

Алах-былах алтаннаах ини,

Көҥү-бааччы көмүстээх ини,

Быһа-бааччы быйаҥнаах ини,

Кылааттардаах бурдуктаах ини

Кыыллаах Арыы барахсан... - диэн ырыа тылларын кыыллаахтар бүгүҥҥү олоххо тилиннэрэр ыра санаалара туолуохтун!

👏🏼👏🏼👏🏼Кыыллаахтан төрүттээх түөрт ааптар кинигэлэрин сүрэхтээһин, библиотека үбүлүөйүнэн үөрүүлээх мунньах-кэнсиэр, миигин кытта анаан көрсүһүү курдук түбүктээх тэрээһиннэри тус бэйэтинэн киэргэтэн уу тэстибэтинии оҥорон-тэрийэн кэбиспит олохтоох библиотека дириэктэригэр Раиса ЛАВЕРНОВАҔА, кини дьиэ кэргэнигэр, нэһилиэк бары дьонугар барҕа махталым, итии тапталым буолуохтун!

💖Көҕөрөн көстөр тыалардаах ини,

Өрүскэннээх өрүстээх ини,

Кэрэ-бэлиэ кэпсэллээх ини,

Кыыллаах Арыы барахсан...

Аны көрсүөххэ диэри!

😍PS: "кэпсэллээх ини" диэбиккэ дылы, Кыыллаах Арыыга Манчаары аараан, олох олорон, ыччат хаалларан барбыта диэн кэпсээни соһуйа, сэҥээрэ иһиттим. Кырдьык, Иркутскай диэкиттэн өрүһү таҥнары устан иһэр ким даҕаны быһа ааспат дойдута буоллаҕа - Кыыллаах Арыы барахсан.

САЙА